CENTRUM PSYCHOLOGII ZDROWIA

W 1946 roku Światowa Organizacja Zdrowia zdefiniowała zdrowie jako pełny dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie jedynie brak chorób.

Psychologia zdrowia to całokształt specyficznego, oświatowego, naukowego i profesjonalnego wkładu psychologii jako dyscypliny do promocji i utrzymania zdrowia, zapobiegania i leczenia chorób, rozpoznawania etiologicznych i diagnostycznych korelatów zdrowia, choroby i zbliżonych dysfunkcji.

PSYCHOLOGIA ZDROWIA – dział psychologii badający wpływ zjawisk psychicznych na ogólny stan zdrowia, a także wpływ ogólnego stanu zdrowia na samopoczucie psychiczne. Powstała na gruncie medycyny behawioralnej, medycyny psychosomatycznej i psychologii medycznej. Psychologia zdrowia została formalnie uznana w 1979 roku przez Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne.

Psychologia zdrowia to ”wkład wychowawczy, naukowy i zawodowy psychologii jako dyscypliny naukowej w krzewienie i utrzymywanie zdrowia, zapobieganie chorobom i ich leczenie, wyodrębnienie etiologicznych i diagnostycznych korelatów zdrowia, choroby i pokrewnych zaburzeń oraz poprawę systemu opieki zdrowotnej i polityki zdrowotnej.

Psychologia zdrowia to ”dział psychologii zajmujący się poznaniem wpływu czynników psychologicznych na to, że ludzie pozostają zdrowi, określeniem ich znaczenia w powstaniu chorób oraz ich roli w kształtowaniu zachowania ludzi, kiedy zachorują”.


PSYCHOLOGIA ZDROWIA I PROMOCJA ZDROWIA PSYCHICZNEGO

Zdrowie można zdefiniować jako nieobecność choroby, dobre samopoczucie oraz satysfakcjonujące twórcze życie. W ujęciu psychologicznym zdrowie oznacza jednostkę dojrzałą, autonomiczną i twórczą.

Zdrowa jednostka jest odpowiedzialną za siebie i swoje życie. Ma świadomość sensu życia, potrafi tworzyć wartości i jest zdolna do dokonywania samodzielnych wyborów. Człowiek w pełni zdrowia zaspokaja swoje potrzeby w sposób społecznie akceptowany i jest wrażliwy na potrzeby innych. Człowiek zdrowy potrafi sobie radzić w różnych sytuacjach, respektuje zasady ekorozwoju w swoim życiu i życiu społeczności. Zdrowie to również poddająca się zmianom zdolność człowieka do osiągnięcia pełni własnych fizycznych, psychicznych i społecznych możliwości, jak również zdolność do reagowania na wyzwania środowiska, w którym żyje.

Według Karty Ottawskiej dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne i społeczne człowiek lub grupa ludzi może osiągnąć jeżeli jest zdolna do:

• określenia i realizacji własnych aspiracji,
• zaspokojenia własnych potrzeb,
• zmiany lub radzenia sobie ze środowiskiem.

PSYCHOPROFILAKTYKA – określana jest jako propagowanie higieny psychicznej lub jako prewencja. Prewencja obejmuje działania zmierzające do zmniejszenia ryzyka wystąpienia zaburzeń psychicznych.

Do grup ryzyka według S.Ledera, zalicza się:

• nowonarodzone dzieci, wobec których rodzice mają negatywną postawę,
• dzieci z rodzin rozbitych,
• dzieci z rodzin społecznie i ekonomicznie dyskryminowanych,
• dzieci przebywające w warunkach długotrwałego konfliktu rodzinnego,
• studenci,
• wdowcy,
• bezrobotni oraz inne osoby narażone na utratę statusu społecznego,
• grupy zawodowe pracujące w warunkach obciążenia psychofizycznego,
• jednostki z subklinicznym zespołem nerwicowym,
• jednostki po usiłowaniu popełnienia samobójstwa.

Tworzenie grup wsparcia społecznego jest bardzo ważnym elementem psychoprofilaktyki. Obserwuje się łączenie w grupy samopomocy i wsparcia osób chorych przewlekle i uzależnionych oraz ich rodzin.